"Fed'den iletişim cambazlığı"

Ekonomist Özlem Bayraktar Gökşen, Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) bildirisini "iletişim cambazlığı" olarak nitelendirirken "FOMC'un, dün akşam yayınlanan bildirisinde 'kayda değer' ifadesi korunmuş gibi gözükse de artık yeni bir ifade ile yatırımcıları tanıştırıyor ve sözle yönlendirme çerçevesinde 'sabırlı' ifadesini masaya getiriyor" dedi.

AA muhabirine, FOMC toplantısının ardından değerlendirmelerde bulunan Gökşen, değerlendirmeler çerçevesinde para politikası sıkılaştırma sürecinin başında "sabırlı" davranılacağını, söz konusu yönlendirmenin daha önceki bildirilerdeki "varlık alım programının bitişinden kayda değer vakit sonra ilk sıkılaştırma adımı atılacağı" söyleminin paralelinde olduğunu ifade etti.

Gökşen, FOMC'un "söylemde radikal bir değişiklik yapıyor" sinyalini vermemek için oldukça yumuşak bir geçişi uygun gördüğünü aktararak, toplantının ardından basın toplantısı düzenleyen ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jannet Yellen'ın, "yeni dil kullanımının politika tercihlerindeki bir değişikliği ifade etmediğini" söylediğini anımsattı.

Basın toplantısı esnasında katılımcıların sıkılaştırmanın zamanlaması konusunda oldukça ısrarlı soruları olduğunun görüldüğünü belirten Gökşen, şunları kaydetti:

"Yellen ise sonuç olarak ilk faiz artırımının birkaç toplantı sonrasında yapılabileceği sinyalini verirken, beklentilerin artık yıl ortasına oldukça yoğunlaştığı görüldü. Israrlı soruların devamında ise Yellen 'veri bağımlısı' sürecin aynı hızda devam ettiğini, daha önceden belirlenmiş bir faiz artırımı tarihi olmadığını ve veriler beklenenden iyi gelirse daha erken bir zamanda, aksi yöndeki bir gerçekleşmede ise daha geç bir zamanlamada ilk sıkılaştırma adımının atılabileceğini belirtti."

"Enflasyon tarafında güvenli duruş devam ediyor"

Özlem Bayraktar Gökşen, ekonomik aktiviteye ilişkin değerlendirmelerde önemli bir değişiklik olmadığına işaret ederek, enflasyon konusunda çok daha güvenli bir yerde durdukları mesajının alındığını vurguladı.

Enerji ve ithalat fiyatlarındaki düşüş nedeniyle manşet enflasyonda beklenen önemli gerilemeye rağmen, bildiride bunun etkisinin geçici olacağı ve enflasyonun uzun vadeli trendine yaklaşacağı beklentisinin korunduğunu anlatan Gökşen, Yellen'ın basın toplantısı sırasında manşet enflasyon konusundaki düşüş beklentilerini yinelediğini, çekirdek enflasyon tarafındaki gelişmeleri biraz daha ön plana çıkararak orada daha itidalli bir gidişat olacağını ifade ettiğini söyledi.

Gökşen, FOMC'un yenilenen projeksiyonlarına bakıldığında ise PCE enflasyonda eylül ayındaki toplantıda belirlenen 2014 yılı için yüzde 1,5-1,7 aralığının, yüzde 1,2-1,3 aralığına revize edildiğini belirterek, "Aşağı yönlü revizyonun 2015 yılı için de oldukça ciddi noktada olduğu görüldü: yüzde 1,6-1,9'dan yüzde 1,0-1,6 aralığına revizyon... Ancak çekirdek PCE tarafında beklentilerin önemli bir değişiklik içermediği ve beklenen patikanın devamının işaret edildiği görülüyor. Bu çerçeve ise, enerji fiyatlarındaki şokun etkisinin geçici olacağı ve özellikle 2016 yılı ile beraber çekirdek enflasyonla aynı patikaya gelineceği beklentisinin hakim olduğunu gösteriyor" ifadelerini kullandı.

Yellen'ın petrol fiyatlarındaki düşüşün ABD tüketicisi için bir vergi düşüşü gibi algılanabileceği yolunda yorumlar yaptığını ve buna benzer yorumların daha önce Fed Başkan Yardımcısı Stanley Fischer tarafından da yapıldığını anımsatan Gökşen, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Bir diğer önemli soru ise önemli FOMC kararlarının, bildiri sonrasında basın toplantısı olan tarihlerde alınıp alınmadığı yolundaki soruya Yellen'ın cevabı oldukça netdi. Aynı cevabın Ben Bernanke tarafında da daha önceki dönemlerde verildiği hatırlanabilir. Her FOMC toplantısının aynı önemde olduğunu belirten Yellen, gerekirse ayrıca bir basın toplantısı yapılacağını açıklayabileceklerini söyledi. Dünkü toplantı ile ilgili bir diğer önemli unsurun da karara ret verenlerinin sayısının 3'e çıkmış olmasıydı. Buna göre, Fisher, ekonomik aktivitedeki gidişatın FOMC üyelerinin değerlendirmelerinin çok daha üzerinde ilerlediği yorumunu yaparken, diğer bir deyişle şahin nedenlerle ret verirken, Narayana Kocherlakota düşük enflasyona göre yüzde 2'lik enflasyon hedefi kredibilitesinin düşüşüne dikkat çekiyor. En son olarak Charles Plosser sıkılaştırmanın ilk adımına ilişkin zamanlama ile ilgili sözle yönlendirmenin yapılmaması gerektiği yorumunu yaparak ret oyu verdi."

Gökşen, FOMC bildirisi ve Yellen'in basın toplantısı sonrasındaki piyasa reaksiyonun oldukça farklı ve oynak olduğuna dikkati çekerek, "Sonuç olarak ise dolar endeksinde 89 seviyelerinin üzerine, ABD 10 yıllık tahvil faizlerinde ise yüzde 2,10-15 aralığına gelindi. Dolardaki güçlenmenin avro/dolar paritesi üzerindeki etkisi ise 1,23 seviyelerine doğru ilerleyiş ile kendini gösterdi" diye konuştu.

FOMC bildirisinde, önceki bildirilere göre ufak yönlü değişiklikler olduğunu belirten Gökşen, bu durumu "iletişim cambazlığı" olarak nitelendirdi. Gökşen, "FOMC'un, dün akşam yayınlanan bildirisinde kayda değer ifadesi korunmuş gibi gözükse de artık yeni bir ifade ile yatırımcıları tanıştırıyor ve sözle yönlendirme çerçevesinde 'sabırlı' ifadesini masaya getiriyor" diye konuştu.

"Bundan sonra izlenecek para politikalarına yönelik kritik ipuçları verildi"

Noor Capital Market Uluslararası Piyasalar Uzmanı Ahmet Uluhan ise konuya ilişkin değerlendirmesinde, yılın son FOMC toplantısında bundan sonra izlenecek para politikalarına yönelik kritik ipuçlarının verildiğini belirterek, "Piyasaların merakla beklediği makul süre terimi metinden çıkarılmazken, Fed'in süreci sabırlı izleyeceğinin altı çizilmiş oldu. Fed, önümüzdeki birkaç toplantıda faizlere dokunmazken, enflasyon ve işsizlik veri akışındaki iyileşme doğrultusunda adımlarını atacağının da sinyalini verdi" dedi.

Uluhan, bu toplantıda 2011 yılından bu yana ilk kez muhalif sayısının üçe yükseldiğini, Fed'in iki şahin üyesi Stanley Fisher ve Charles Plosser'ın son muhalif duruşlarını sergileyerek FOMC'a dramatik bir veda yaptıklarını belirterek, Fisher ve Plosser yerine 2015 yılında daha ılımlı üyeler atanacağını anımsattı.

Fed'in yeni üye yapısının daha güvercin ve piyasa dostu olacağını vurgulayan Uluhan, ayrıca Fed üyelerinin neredeyse tamamının faiz artırımının 2015 içerisinde başlamasına kesin gözüyle baktığını kaydetti.

Yellen'ın, küresel piyasalarda son dönemde yaşanan türbülansın petrol fiyatlarındaki sert düşüşe bağlı olduğunu açıkladığına işaret eden Uluhan, sözlerini şöyle tamamladı:

"Tüm bu gelişmeler ışığında artık Fed'in 2015 duruşunun daha da netleştiğini söyleyebiliriz. Fed faiz artırımını başlatmak için enflasyondaki yüzde 2'lik hedefin tutmasını bekleyecek. Bu konuda açıklama yapan Yellen, yüzde 2 enflasyon hedefine 2015 son çeyreğinde ulaşabileceklerini söyledi. ABD ekonomisindeki toparlanmanın devamı ve toparlanma hızı ile diğer küresel etkenleri göz önünde bulundurduğumuzda faiz artırımının 2015 ortasında gerçekleşmesi zor olacaktır. Fed dünkü çizdiği orta yollu tablo ile faiz artırımını enflasyon hedefine ulaşmasına bağlı olarak 2015 yılının son çeyreğinde başlatacağının da sinyalini vermiş oldu. Piyasalar açısından Fed belirsizliği şimdilik ortadan kalkmıştır diyebiliriz. Fed politikaları orta ve uzun vade de piyasalar genelinde belirleyici olmaya devam edecektir. Kısa vadede ise petrol fiyatlarındaki dalgalanmalar ve buna paralel Rusya merkezli türbülansın derinleşip derinleşmeyeceği gerçeği özellikle gelişmekte olan ekonomiler açısında daha etkili ve belirleyici olmaya devam edecektir."