Kasap, manav, bakkal açmak zorlaşıyor

Yıllardır tartışılan alışveriş merkezleri yasa taslağı tepeden tırnağa değişiyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından üzerinde çalışılan ve yeni yasama döneminde Meclis'e getirilmesi planlanan yasa taslağı, alışveriş merkezleri (AVM) dahil tüm perakende sektörünü sil baştan yeniden düzenleyecek.

Aynı yasada buluşacak

Yeni düzenlemeyle birlikte milyonlarca esnaf ile büyük alışveriş merkezleri ilk kez aynı yasal çerçeve içerisinde buluşacak. Taslak yasalaştığında isteyen istediği yerde bakkal, manav, terzi ya da kasap dükkanı açamayacak. Dükkan açmak için bugün olduğu gibi belediyelerden ruhsat almak yeterli olmayacak. Her kentte izin konusunda yetkilendirilmiş 'kurul'lar oluşturulacak. Kurullarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, akademisyenler, yatırımcılar, esnaf temsilcileri, beledilere ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri bulunacak.

Ekonomik değerlendirme

Bir sokakta bakkal dükkanı açmak istendiğinde, kurullar şehirlerin gelişme eksenini, imar planını, nüfus yoğunluğu, trafik yoğunluğu, ticaret potansiyelini göz önüne alınarak orada açılacak bir işyerinin ekonomik olup olmadığını değerlendirecek.

Yatırım hastalığına son

Bu değerlendirmede o sokakta bakkal dükkanı işleten esnaf da düşünülecek. Böylece, Türkiye'de yatırım hastalığı olarak bilinen iyi iş yapan bakkalın yanına bakkal dükkanı, iyi iş yapan berberin yanına berber dükkanı açma devri sona erecek.

Devlet, esnafı doğru yere doğru yatırımı yapmaya yöneltmek için tıpkı tarımdaki ürün bazlı desteklere benzeyen teşvikleri de devreye alacak. Buna göre aynı sokakta ikinci bir dükkan açmak için başvuran girişimciye başka bir sokak önerilebileceği gibi aynı sokakta başka bir iş de sunulabilecek.

Öneriye uyan esnaf, küçük ve orta ölçekli esnaflara yönelik uygulanan mevcut teşvik ve kredi kolaylıklarından yararlanacak. Önerileri dikkate almayan esnaf ise tüm devlet desteklerinden mahrum bırakılacak.

AVM şehirdışına taşınmayacak

Aynı düzenlemeyle birlikte yıllardır tartışılan alışveriş merkezlerinin şehirdışına taşınması planından da vazgeçiliyor. AVM'ler mevcut uygulamada olduğu gibi yine şehiriçinde kurulabilecek, büyüklerin şehirdışına taşınması da gerekmeyecek. Ancak yeni açılacak alışveriş merkezlerinin de yer seçiminde her ildeki kurullar karar verici olacak. Kurullar, bu tür taleplerde yine şehrin gelişme ekseni, nüfus ve trafik yoğunluğu gibi kriterleri inceleyecek.

'Pazar günü' engeli kalktı

Küçük esnafın korunması amacıyla AVM'lerin pazar günleri kapatılması, hafta içi günlerde de erken kapatılması üzerinde tartışılıyordu. Yeni düzenlemede AVM'lerin pazar günleri kapatılması fikrinden vazgeçildi. Aynı şekilde alışveriş merkezlerinin çalışma saatlerinin kısaltılmasına yönelik talepler de taslakta yer almadı.