Latin Amerika'nın Erdoğan'ı oldu!

Gerçek adı Hugo Rafael Chavez Frias ama onu bütün dünya Hugo Chavez olarak biliyor. O Latin Amerika'nın en göz önünde ve muhalif liderlerinden biriydi. Venezuela'nın devlet başkanlığı koltuğuna 1999 oturdu. Peki Chavez'in ekonomik karnesi nasıldı?

Latin Amerika'nın Erdoğan'ı oldu!
Latin Amerika'nın Erdoğan'ı oldu!
GİRİŞ 13.03.2013 11:47 GÜNCELLEME 13.03.2013 11:47

Gerçek adı Hugo Rafael Chavez Frias ama onu bütün dünya Hugo Chavez olarak biliyor. O Latin Amerika'nın en göz önünde ve muhalif liderlerinden biriydi. Venezuela'nın devlet başkanlığı koltuğuna 1999'da oturan ve 2013 yılına kadar bu koltukta kalan Chavez, bu dönem içerisinde dünyanın dikkatini daha çok siyasi fikirleriyle çekerken ekonomik anlamda da önemli işlere imza attı.

Ücretsiz sağlık hizmetleri, konut ve eğitim olanaklarıyla yoksul halkın sevgisini kazanan Hugo Chavez görev süresince ülke ekonomisinin büyüklüğünü yaklaşık 3,5 katına çıkardı.

Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerinden yapılan araştırmalara göre, ülkenin 1999'da 98 milyar dolar olan Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'sı (GSYH), 2012'nin sonunda 338 milyar dolara yükselirken, bu rakamın 2013 yılının sonunda 350 milyar dolara yaklaşması öngörülüyor.

Daha adil, barışçı, eşit ve özgür bir dünyanın ancak sosyalizmle mümkün olacağını savunan ve ABD karşıtlığını her fırsatta dile getiren Chavez, ülkenin kişi başına düşen milli gelirinde de başarılı bir performans sergiledi.

Chavez, Venezuela'nın 1999'da 4 bin 132 dolar olan kişi başına düşen milli gelirini de 2012 yılı sonunda 11 bin dolar seviyesinin üzerine çıkarmayı başardı.

Chavez, işsizliği azalttı

Venezuela'nın efsane lideri Chavez, devlet başkanlığı esnasında işsizlikle de önemli bir mücadele verdi. Chavez, göreve geldiğinde yüzde 14,5 olan ülkenin işsizlik oranı daha sonra bir dönem yüzde 18'lere kadar yükselse de uzun vadeli dönemde aşağı yönlü bir seyir izledi.

Chavez, 14 yıllık devlet başkanlığı görevi sürecinde yüzde 14,5 seviyesinden aldığı işsizliği, 2012 yılı sonu itibariyle yüzde 8'e kadar düşürmeyi başardı. Ülkenin işsizlik oranının 2013 sonu itibariyle ise küçük bir artış göstererek yüzde 8,1 seviyesine çıkacağı tahmin ediliyor.

Kamu borcundaki artış dikkat çekiyor

Ekonomideki parlak performansı ve kişi başına düşen gelirdeki başarısıyla dikkatleri üzerine çeken Chavez aynı başarıyı borçlanmada gösteremedi. Venezuela'nın borçları Chavez göreve geldiğinden itibaren yükselme trendine girdi. Ülkenin kamu borcunun GSYH'ye oranı 1999'da yüzde 38 seviyesindeyken, bu rakam Chavez döneminde giderek artarak 2012 yılı sonunda yüzde 51'e çıktı. Söz konusu rakamın 2013 yılında daha da artarak yüzde 56'ya çıkması bekleniyor.

Chavez döneminde başarı gösterilemeyen diğer alan da kamu yatırımları oldu, ülkedeki kamu yatırımlarının GSYH'ye oranı yüzde 26,5 olurken, bu rakam aradan geçen 13 yıl içinde GSYH'nin yüzde 24,4 ü seviyesine geriledi.

Venezuella petrol zengini

Chavez tarafından 14 yıl boyunca yönetilen Venezuela, aynı zamanda dünyanın en zengin petrol yataklarına sahip. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) verilerine göre, Venezuela'nın 297,6 milyar varillik ham petrol rezervi bulunuyor. Venezuela aynı zamanda OPEC üyeleri arasında yüzde 24,8'le en büyük ham petrol rezervine sahip ülke olarak karşımıza çıkıyor. Venezuela'yı 265,4 milyar varille Suudi Arabistan, 154,6 milyar varille İran, 141,4 milyar varille de Irak takip ediyor.

Ülkenin petrol ihracatı Chavez döneminde ciddi bir artış gösterdi. Chavez'in göreve başladığı 1999'da ülkenin petrol ihracatı 16,7 milyar dolar olurken, bu rakam 2012 yılında 88,1 milyar dolar seviyesine kadar yükseldi.

Venezuela Türkiye ilişkileri gelişiyor

Chavez döneminde Türkiye ile Venezuela'nın ekonomik ilişkileri de ciddi bir gelişme gösterdi. İki ülkenin dış ticaretinin toplam hacmi 1999 yılında 20 milyon dolar seviyesindeyken, bu rakam aradan geçen 13-14 yıllık süre zarfında 16 kattan fazla artarak 354 milyon dolara ulaştı. Söz konusu rakamın 156 milyon 268 bin dolarlık kısmı Türkiye'den Venezuela'ya yapılan ihracattan sağlanırken, 197 milyon 720 bin dolarlık kısmını ise ithalat oluşturuyor.

İki ülke arasındaki dış ticaret 2013 yılında da ciddi artış gösterdi. Söz konusu yılın Ocak ayında Türkiye'den Venezuela'ya yapılan ihracat 11 milyon 45 bin dolar olarak gerçekleşti, bu rakam 2012 yılının aynı döneminde 7 milyon 450 bin dolar seviyesindeydi.

Bu dönemde Venezuela'dan yapılan ithalat da artış gösterdi. Bu ülkeden yapılan ithalat 2012 yılının Ocak ayında 6 milyon 882 bin dolarken, 2013 yılının aynı döneminde 27 milyon doların üzerine çıktı.